Δελτίο Τύπου – Εσπερίδα με θέμα: ΑΕΙ, Έρευνα, Καινοτομία, Επιχειρηματικότητα & Ανάπτυξη

ΑΘΗΝΑ, 02 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

Ε  Σ  Π  Ε  Ρ  Ι  Δ  Α

«ΑΕΙ, ΕΡΕΥΝΑ, ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ  & ΑΝΑΠΤΥΞΗ»

ΤΡΙΤΗ,  23 ΜΑΪΟΥ 2017

Αίθουσα Εκδηλώσεων Τράπεζας Ελλάδας (212),  Είσοδος από Εδουάρδου Λω και Σταδίου, Αθήνα

 

Δ  Ε  Λ  Τ  Ι  Ο     Τ  Υ  Π  Ο  Υ

ΠΡΩ.ΠΑΙΔΕΙ.Α. : Ποιοι είμαστε, τι πιστεύουμε, πως θα το επιτύχουμε;

Ποιοι είμαστε;

Η Πρωτοβουλία για Παιδεία και Ανάπτυξη [ΠΡΩ.ΠΑΙΔΕΙ.Α.] αποτελεί μια πρωτοβουλία ανθρώπων, που προέρχονται

  • από όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης, αλλά ΚΑΙ  από
  • τους χώρους της εργασίας,
  • της επιχειρηματικότητας, της βιομηχανίας και της αγοράς,
  • της επιστήμης, της διανόησης, της τέχνης και του πολιτισμού,
  • των κέντρων λήψης των αποφάσεων,
  •  αλλά και από κάθε δημιουργικό κομμάτι της ευρύτερης κοινωνίας.

Γιατί πιστεύουμε ότι η υπέρβαση της μεγαλύτερης κρίσης στην πρόσφατη ιστορία της χώρας απαιτεί την πλήρη ενεργοποίηση, ουσιαστική συνεργασία και σύμπραξη όλων αυτών των δημιουργικών δυνάμεων του τόπου.

Βασικός στόχος

της ΠΡΩ.ΠΑΙΔΕΙ.Α. είναι να συμβάλλει στην προσπάθεια  μεταρρύθμισης του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας κατά τρόπο  συνολικό, σύγχρονο και  σύμφωνο με τις διεθνείς εξελίξεις, ώστε

  • να διαπαιδαγωγεί και να εκπαιδεύει σκεπτόμενους άρα και ελεύθερους, δημιουργικούς και κοινωνικά υπεύθυνους πολίτες για την αυριανή Ελλάδα.
  • συγχρόνως όμως ικανούς να συνεχίζουν να μορφώνονται και μετά το πέρας της τυπικής εκπαιδευτικής τους διαδρομής, όσο μακρόχρονη και αν είναι αυτή.

Πιο συγκεκριμένα, πιστεύουμε στην «Καθολική Μεταρρύθμιση Παιδείας» της οποίας  βασικοί άξονες είναι :

  • Να εντάσσεται στα πλαίσια ένα ολοκληρωμένου Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την Παιδεία, την Έρευνα, την Καινοτομία.
  • Να διαθέτει την άνεση πλήρους ανάπτυξης της σε βάθος μιας δεκαετίας, τουλάχιστον,
  • Να περιλαμβάνει τις αναγκαίες τομές σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και της έρευνας, από το προνήπιο και το νηπιαγωγείο μέχρι τις διδακτορικές σπουδές, την έρευνα και την καινοτομία,
  • Να είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις παραγωγικές, οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές ανάγκες τις χώρας.
  • Συνάμα όμως να παρακολουθεί κατά ένα οργανικό και συστηματικό τρόπο το διεθνές γίγνεσθαι,

Προϋποθέσεις για την εδραίωση της Μεταρρύθμισης, η οικοδόμηση ενός μαζικού κινήματος στήριξης, που θα περιλαμβάνει:

  • το δημιουργικό κομμάτι των λειτουργών της Εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων, 
  • τη μεγάλη πλειοψηφία των επιμελών & εργατικών μαθητών και φοιτητών,
  • τον εργαζόμενο, τον επαγγελματία, τον επιχειρηματία, το βιομήχανο, τον άνθρωπο της αγοράς,
  • τον άνθρωπο της επιστήμης και της ρηξικέλευθης διανόησης,
  • τη δεινοπαθούσα, ειδικά σήμερα, ελληνική οικογένεια,
  • την ελληνική διασπορά ειδικά αυτή που πρωτοπορεί και αριστεύει στην πολιτική, την επιχειρηματικότητα, την ακαδημία και τον πολιτισμό,
  • τελευταίο, αλλά όχι έλασσον, μια ευρύτατη στέρεη συμμαχία των πολιτικών φορέων, που ενστερνίζονται τις ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, την εξωστρέφεια και την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, πάνω στους κεντρικούς άξονες της πολιτικής για την Παιδεία.

Τα μέσα:

Για την προώθηση των στόχων της, η ΠΡΩ.ΠΑΙΔΕΙ.Α. έχει ήδη προχωρήσει και συνεχίζει με ποικίλες δράσεις, όπως

  • η διοργάνωση ημερίδων γύρω από σχετικά κεντρικά, στρατηγικής σημασίας, ζητήματα της χώρας
  • η διαμόρφωση των προϋποθέσεων εκείνων, που θα επιτρέψουν την εκπόνηση μελετών και διεξαγωγή ερευνών γύρω από τα θέματα αυτά,
  • Ειδικά, θεωρεί ότι μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην προσπάθεια, ώστε στο ορατό μέλλον η Ελλάδα, μετά τιςΤζαμάικα, Ναμίμπια, Καμπότζη, το Αφγανιστάν, κ.α.να αποκτήσει «Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την Παιδεία»,

Τι κάναμε στην Εσπερίδα της 23ης  Μαΐου 2017:

Φέραμε γύρω από το ίδιο τραπέζι ανθρώπους από

  • τα Πανεπιστήμια και την Έρευνα,
  • την εργασία, τη βιομηχανία, τις επιχειρήσεις και την αγορά,
  • τα πολιτικά κόμματα, και γενικότερα
  • τα κέντρα αποφάσεων,

με στόχο να συζητηθεί αναλυτικά και σε κάθε δυνατή διάσταση το ζήτημα της συμβολής των Πανεπιστημίων και της Έρευνας στην καινοτομία, την επιχειρηματικότητα και, τελικά, στη σύγχρονη, ισόρροπη, στέρεη, πολύπλευρη και ουσιαστική ανάπτυξη της χώρας.

Τα κύρια σημεία που αναδείχθηκαν από τις εισηγήσεις των ομιλητών είναι:

  1. Η υψηλού επιπέδου έρευνα που διεξάγεται στα Ελληνικά Πανεπιστήμια, όπως αποτυπώνεται από την ποσότητα αλλά και την ποιότητα του δημοσιευμένου έργου τους
  2. Είναι όμως απαραίτητη η καθιέρωση μηχανισμών και εργαλείων (π.χ. τεχνοβλαστοί) που να επιτρέπουν την μετατροπή της έρευνας αυτής σε καινοτομικές και επιχειρηματικές δράσεις με ταυτόχρονη προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων των Πανεπιστημίων
  3. Η σημασία των συνεργειών μεταξύ Πανεπιστημίων και Επιχειρήσεων, και κυρίως μικρομεσαίων επιχειρήσεων που δεν έχουν την πολυτέλεια να διαθέτουν τμήματα Έρευνας κι Ανάπτυξης
  4. Ουσιαστική αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης στα ΑΕΙ αλλά και η σημασία της απ’ ευθείας χρηματοδότησης της έρευνας από τον ιδιωτικό τομέα, όπως για παράδειγμα γίνεται σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες
  5. Απαιτείται Στρατηγικό Σχέδιο των ΑΕΙ με ορίζοντα 5ετίας, τμήμα του οποίου πρέπει να είναι η στρατηγική διασφάλισης και βελτίωσης της ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
  6. Υπάρχει ανάγκη εμπέδωσης και εφαρμογής του αυτοδιοίκητου στα Ελληνικά ΑΕΙ, όπως το προέβλεπε ο νόμος 4009/2011, της ενίσχυσης της οικονομικής αυτοτέλειας με πρόσβαση σε πολλαπλές μορφές χρηματοδότησης καθώς και συνεχής αξιολόγηση όλων των δομών στα Ανώτατα Ιδρύματα
  7. Ανάγκη ανασχεδιασμού του Πανεπιστημιακού χάρτη της χώρας και διερεύνησης της δυνατότητας συγχωνεύσεων Πανεπιστημιακών τμημάτων και ΤΕΙ
  8. Ξενόγλωσσα Μεταπτυχιακά αλλά Προπτυχιακά προγράμματα σπουδών ώστε η Ελλάδα να γίνει διεθνής κόμβος ανώτατης εκπαίδευσης
  9. Πλήρης αποκομματικοποίηση της εκπαίδευσης
  10. Πρέπει να μπει τέλος στα φαινόμενα βίας, παρανομίας και εκφυλισμού στα Ελληνικά ΑΕΙ
  11. Η δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών Πανεπιστημίων
  12. Ανάγκη αναβάθμισης της επαγγελματικής και τεχνολογικής εκπαίδευσης ως μοχλού ανάπτυξης της χώρας

Κάποιοι από τους ομιλητές ανταποκρίθηκαν στο αίτημα μας και κατέθεσαν συγκεκριμένες συνοπτικές ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ, τις οποίες επισυνάπτουμε για την πληρότητας της ενημέρωσης -κατά τη σειρά παρουσίασης των ομιλητών.

 

Πρώτη Ενότητα: Πανεπιστήμιο – Έρευνα:  Ζητήματα θεσμικών προβλημάτων  και Ακαδημαϊκής Ποιότητας

ΘΩΜΑΔΑΚΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ, Ομότιμος Καθηγητής, Τμήματος Οικονομικών Επιστημών, ΕΚΠΑ, Πρόεδρος Συμβουλίου Ιδρύματος, Πανεπιστημίου Αιγαίου,

Οι Προτάσεις μου:

Στο συμβούλιο του Πανεπιστημίου Αιγαίου επιλέξαμε να εφαρμόσουμε το νόμο 4009 προωθώντας συναινέσεις και διοικητικές υποδομές που θα επέτρεπαν την πραγμάτωση της Πανεπιστημιακής αυτό-διοίκησης, της διαφάνειας και της εξωστρέφειας του Πανεπιστημίου Αναγνωρίσαμε ότι η μετακίνηση από το σημερινό καθεστώς “μη-αυτοδιοίκησης” απαιτούσε διάκριση ρόλων πρυτανικών αρχών και Συμβουλίου, προσυμφωνημένες και σαφείς εποπτικές διαδικασίες ως προς τα οικονομικά, και σαφήνεια ως προς την άσκηση των στρατηγικών αρμοδιοτήτων. Η κύρια πηγή εμποδίων στο έργο μας δεν ήταν ενδοπανεπιστημιακή. Ήσαν οι ολιγωρίες του Υπουργείου Παιδείας.

Το έργο μας περιέλαβε αναμόρφωση της διαδικασίας προϋπολογισμού και απολογισμού, στρατηγική σύνθεση των στόχων για ακαδημαϊκή ποιότητα, εξωστρέφεια και σύνδεση με την κοινωνία, βραβεία αριστείας φοιτητικών έργων (που ήδη έχουν κάμει δύο κύκλους βράβευσης), συναινετική ολοκλήρωση των προτάσεων για Οργανισμό και Εσωτερικό Κανονισμό, πρόταση για την δημιουργία ΝΠΙΔ με στόχο την ανάπτυξη οικονομικής αυτοτέλειας κ.α.

Καταλείπουμε αυτά ως παρακαταθήκες για μια μελλοντική ουσιαστική αυτοδιοικητική πορεία του Δημόσιου Πανεπιστημίου. Το μεγάλο μάθημα από την εμπειρία μας ήταν ότι προκειμένου να λειτουργήσει η αυτο-διοίκηση δεν αρκεί να την προβλέπδει ο νόμος αλλά απαιτούνται δράσεις και συναινέσεις στην πανεπιστημική κοινότητα που θα υποστηρίξουν μία «αυτο-διοικητική κουλτούρα» στο δημόσιο πανεπιστήμιο.

 

ΣΩΚΡΑΤΗΣ Κ. ΚΑΤΣΙΚΑΣ,  Καθηγητής Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Προγράμματος Ιδρυματικής Αξιολόγησης, Ένωση Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων (Chair, Steering Committee, Institutional Evaluation Programme, European University Association).

Προτάσεις για τη Διασφάλιση και τη Βελτίωση της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση:

  • Το Υπουργείο Παιδείας να εκπονήσει και δημοσιοποιήσει το στρατηγικό του σχέδιο για ορίζοντα πενταετίας, τμήμα του οποίου πρέπει να είναι η στρατηγική διασφάλισης και βελτίωσης της ποιότητας στην ανώτατη εκπαίδευση. Χρησιμοποιώντας ως οδηγό το σχέδιο αυτό, τα ΑΕΙ θα πρέπει να εκπονήσουν τα δικά τους στρατηγικά σχέδια που θα στοχεύουν στη διαμόρφωση κουλτούρας διασφάλισης ποιότητας και θα περιλαμβάνουν δράσεις διασφάλισης και βελτίωσης της ποιότητας.
  • Το Υπουργείο και τα ΑΕΙ να αναλάβουν πρωτοβουλίες, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και νομοθετικές, με στόχο την ενεργή συμμετοχή των φοιτητών στις διαδικασίες διασφάλισης ποιότητας.
  • Το Υπουργείο και τα ΑΕΙ να αναλάβουν πρωτοβουλίες, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και νομοθετικές, με στόχο την ενίσχυση της συμμετοχής των εξωτερικών μετόχων (stakeholders) στις διαδικασίες διασφάλισης ποιότητας.
  • Το Υπουργείο να συνεχίσει και να ολοκληρώσει τη διαμόρφωση του εθνικού πλαισίου προσόντων και τα ΑΕΙ να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την ολοκλήρωση της σύνδεσης των σπουδών με μαθησιακά αποτελέσματα.
  • Τα ΑΕΙ να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της φοιτητοκεντρικής προσέγγισης στη μάθηση (π.χ. ουσιαστική, ορθή και πλήρης εφαρμογή του συστήματος ECTS).
  • Το Υπουργείο και τα ΑΕΙ να αξιοποιούν τα αποτελέσματα της αξιολόγησης για βελτίωση της ποιότητας, τόσο στο εσωτερικό του κάθε ιδρύματος όσο και σε εθνικό επίπεδο.
  • Ουσιαστική αύξηση της χρηματοδότησης και των διατιθέμενων στα ΑΕΙ και στην ΑΔΙΠ ανθρώπινων πόρων.
  • Το υπουργείο και τα ΑΕΙ να δημοσιοποιούν τις ενέργειες στις οποίες προέβησαν προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις αδυναμίες που εντοπίστηκαν κατά τη διαδικασία αξιολόγησης.
  • Τόσο το Υπουργείο, σε εθνικό επίπεδο, όσο και τα ΑΕΙ στο εσωτερικό τους, σε επίπεδο Σχολής, Τμήματος ή και σε ατομικό επίπεδο, να αναλάβουν πρωτοβουλίες, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και νομοθετικές, για τη σύνδεση της ποιότητας της ανώτατης εκπαίδευσης με θετικά ή αρνητικά κίνητρα.

 

Δεύτερη Ενότητα:Πανεπιστήμιο-Έρευνα:Καινοτομία – Επιχειρηματικότητα – Ανάπτυξη

ΤΣΑΚΛΟΓΛΟΥ ΠΑΝΟΣ, Καθηγητής στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών,  Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών,

Οι Προτάσεις:

Παλαιότερες θεωρίες οικονομικές μεγέθυνσης έδιναν έμφαση στο ρόλο της συσσώρευσης φυσικού κεφαλαίου.  Νεότερες θεωρίες τονίζουν το ρόλο του ανθρωπίνου κεφαλαίου (υψηλές ιδιωτικές και κοινωνικές αποδόσεις) και της γνώσης (όχι φυσική φθορά).

Η δημόσια δαπάνη σε εκπαίδευση ως ποσοστό του ΑΕΠ στην Ελλάδα υπολείπεται του μέσου όρου της ΕΕ.  Όμως, αντίθετα απ’ ότι αναφέρεται συχνά στο δημόσιο διάλογο, τα μερίδια της δημόσιας δαπάνης σε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι σημαντικά χαμηλότερα από το μέσο όρο της ΕΕ, ενώ το μερίδιο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι υψηλότερο.

Εδώ και πάνω από δέκα χρόνια, η Ελλάδα λάμπει δια της απουσίας της από διεθνείς συγκρίσεις που έχουν να κάνουν με τα Οικονομικά της Εκπαίδευσης (π.χ. από τους σχετικούς πίνακες του Education at a Glance του ΟΟΣΑ).  Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία στα οποία συμπεριλαμβάνεται και η χώρα μας, η συνολική (δημόσια και ιδιωτική) δαπάνη στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ως ποσοστό του ΑΕΠ ήταν χαμηλότερη στη χώρα μας λόγω της χαμηλής συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα.  Η τελευταία συνίσταται κυρίως σε δίδακτρα και δαπάνες του ιδιωτικού τομέα για συνεργασία με τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στον τομέα της έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης.

Οι  δαπάνες της χώρας μας για έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι πολύ χαμηλότερες από το μέσο όρο της ΕΕ, αλλά και πολύ χαμηλότερες από πολλές αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Τουρκία και η Κίνα, κάτι που έχει μακροχρόνιες αρνητικές συνέπειες για την αναπτυξιακή πορεία της χώρας.

Ανάλυση της σχετικής δαπάνης δείχνει ότι ενώ η διαφορά στο ποσοστό της δαπάνης έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης των ΑΕΙ και της κυβέρνησης στο ΑΕΠ σε σύγκριση με τις χώρες της ΕΕ δεν είναι πάρα πολύ μεγάλη, η διαφορά στη σχετική δαπάνη του ιδιωτικού τομέα είναι τεράστια.  Αυτό οφείλεται πρωτίστως στο μικρό μέγεθος των Ελληνικών επιχειρήσεων.

Ενώ ο αριθμός αλλά και η ποιότητα των ερευνητικών δημοσιεύσεων της χώρας έχουν βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, η χώρα μας υστερεί  απελπιστικά ως προς τον αριθμό των πατεντών σε σύγκριση με τις άλλες χώρες της ΕΕ.  Οι επιδόσεις της στον τομέα της καινοτομίας την κατατάσσουν στο κάτω μέρος της κατανομής των χωρών της ΕΕ και οι δεσμοί δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στον τομέα αυτό είναι εξαιρετικά αδύναμοι.

Στα χρόνια της κρίσης η δαπάνη της Ελλάδας σε R&D ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξήθηκε, κυρίως λόγω πτώσης του παρονομαστή (δεδομένου, επίσης, ότι σημαντικότατο μέρος των σχετικών δαπανών χρηματοδοτείται από Ευρωπαϊκές  πηγές και επομένως, παρέμειναν σταθερές).  Όμως, στα χρόνια της κρίσης οι επιδόσεις της Ελλάδας στο τομέα της καινοτομίας χειροτέρεψαν τόσο σε απόλυτους όσο και  σε σχετικούς όρους.  Ταυτόχρονα παρατηρήθηκε και  κύμα εξόδου επιστημόνων υψηλών προσόντων από τη χώρα (brain drain).

 

ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ ΓΙΑΝΝΗΣ, Καθηγητής ΕΜΠ, Διευθυντής Εργαστηρίου Βιομηχανικής & Ενεργειακής Οικονομίας, ΣΧΜ, ΕΜΠ, Επιστημονικός Υπεύθυνος  ΜΟΚΕ, ΕΜΠ,

Τι μπορούμε να κάνουμε;

Το κεντρικό ζητούμενο: Δημιουργία του οικο-συστήματος καινοτομίας και επιχειρηματικότητας εντάσεως γνώσης (σε διάφορα επίπεδα, και bottom up και top-down):

  • Ενθάρρυνση και ενίσχυση πρωτοβουλιών, διαδικασιών, κινήτρωνκαι μηχανισμών αξιοποίησης της έρευνας , ανάπτυξης της καινοτομίας και ενθάρρυνσης της επιχειρηματικότητας εντάσεως γνώσης .
  • Αναγκαίες γνώσεις, ικανότητες, δεξιότητες (πρόγραμμα σπουδών,τρόπος μετάδοσης και απόκτησης της γνώσης, πρακτική άσκηση, διπλωματικές κ.α. διατριβές, εκπαίδευση ερευνητών..).
  • coaching και mentoring [accelerator/ incubator, funding (π.χ. Fund of Funds): Δικτύωση/ Διασύνδεση].
  • Σχήματα υποστήριξης που λειτουργούν με ευελιξία, ταχύτητα και αποτελεσματικότητα [Ευρωπαϊκή εμπειρία: S.O. Kwadraat, Πολυτεχνείο Μονάχου, Λωζάνης κ.α.] και σε συνεργασία με άλλους φορείς του οικοσυστήματος.
  • Όχι μόνον startups, αλλά και technology/ knowledge transfer για τεχνολογική και οργανωτική αναβάθμιση υφισταμένων επιχειρήσεων. Όχι μόνο high-tech, αλλά και low-tech, όχι μόνο απλές εφαρμογές, αλλά και πιο σύνθετες τεχνολογικές λύσεις.
  • Συνεργασία πολυτεχνείων/ πανεπιστημίων/ ερευνητικών κέντρων με τη βιομηχανία σε διάφορα επίπεδα είναι κομβική.
  • Αποσαφήνιση καθεστώτος πνευματικών δικαιωμάτων στα ελληνικά ΑΕΙ (διαφορετικά καθεστώτα και διαφορετικές πρακτικές στην Ευρώπη, αλλά και στην Ελλάδα).
  • Η δεξαμενή των ερευνητών, των φοιτητών, των αποφοίτων(υποψήφιοι να επιχειρήσoυν, αλλά και δυνητικοί coaches and  mentors) και της διασποράς.
  • Κινητοποίηση ομάδων φοιτητών που έχουν αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια και λειτουργούν προς αυτή την κατεύθυνση.
  • Διεθνής δικτύωση και συνεργασία με ομοειδή σχήματα προώθησης της καινοτομίας και επιχειρηματικότητας.

 

ROGGENKAMP ALEXANDER, Διευθυντής Ενημερωτικού Κέντρου της DAAD στην Αθήνα,

Οι δαπάνες για την Έρευνα και την Ανάπτυξη στη Γερμανία ανέρχονται στα 83,5 δισ. € (2015), περίπου 60 δισ. έρχονται από επιχειρήσεις (3% του ΑΕΠ). Αυτό το σημαίνει ότι το 75 % των επενδύσεων στον τομέα της έρευνας χρηματοδοτείται στη Γερμανία από τον βιομηχανικό κλάδο. Πολυάριθμοι βιομηχανικοί ερευνητικοί θεσμοί και επιχειρήσεις συνεργάζονται στενά με πανεπιστήμια και ερευνητικά ινστιτούτα (Δίκτυα και ομάδες εργασίας „Cluster“). Χωρίς τη συμμετοχή της βιομηχανίας δεν θα μπορούσε η Γερμανία να πραγματοποιήσει το στόχο του 3% του ΑΕΠ.

Τα ερευνητικά κέντρα λειτουργούν με κρατική υποστήριξη και παραμένουν ανεξάρτητα. Διάφοροι φορείς προωθούν την έρευνα στη Γερμανία όπως η DFG, η DAAD, το ίδρυμα Alexander von Humboldt κ.α.  Περισσότερες πληροφορίες: www.daad.gr

 

Αρίστος Δοξιάδης, Εταίρος στην Εταιρεία Επιχειρηματικών Συμμετοχών «Openfund»

Ποιος κερδίζει από μια εταιρία Spin-off;

  • Οι τεχνοβλαστοί (spin-offs) είναι ο καλύτερος τρόπος για να αξιοποιηθούν τα αποτελέσματα της έρευνας προς όφελος της εθνικής και της τοπικής οικονομίας.
  • Κάθε ερευνητικό αποτέλεσμα που αξιοποιείται από επιχειρήσεις είναι συνήθως ένα μικρό μέρος σε μια μεγάλη αλυσίδα αξίας, που περιλαμβάνει τον σχεδιασμό προϊόντων (με πολλές δοκιμές και αποτυχίες), την πιστοποίηση, τη βιομηχανοποίηση, τα δίκτυα διανομής και υποστήριξης, τις πωλήσεις σε απαιτητικούς πελάτες, κ.α.
  • Αν τα αποτελέσματα δημοσιευτούν χωρίς προστασία πνευματικών δικαιωμάτων, τότε συνήθως όλο το οικονομικό όφελος πάει στους επόμενους κρίκους της αλυσίδας, και δεν διαχέεται δωρεάν στην κοινωνία όπως υποστηρίζει μια αφελής άποψη. Αν οι ερευνητές κατοχυρώσουν πνευματικά δικαιώματα, και στη συνέχεια παραχωρήσουν άδειες χρήσης σε υπάρχουσες εταιρίες, τότε εισπράττουν ένα μέρος από το όφελος, που όμως είναι πολύ μικρό ποσοστό του συνόλου.
  • Ο τεχνοβλαστός επιδιώκει να καλύψει περισσότερα στάδια της αλυσίδας, για παράδειγμα μέχρι και τις πρώτες πωλήσεις σε πραγματικούς πελάτες. Αν το επιτύχει, η αξία της εταιρίας μπορεί να είναι μεγάλη, και το κέρδος που θα καρπωθούν οι ερευνητές είναι πολλαπλάσιο από τα έσοδα της άδειας χρήσης των δικαιωμάτων.
  • Πρόσθετα οφέλη είναι ότι βρίσκουν καλές δουλειές περισσότεροι επιστήμονες που προέρχονται από τον ερευνητικό φορέα. Αυτοί συχνά παραμένουν και εργάζονται στην πόλη του φορέα, και ενισχύουν την τοπική οικονομία. Αν οι τεχνοβλαστοί είναι πολλοί, δημιουργείται ένα οικοσύστημα γύρω από το πανεπιστήμιο που προσελκύει μηχανικούς και επιχειρηματίες από άλλες περιοχές, σε έναν ενάρετο κύκλο
  • Ο φορέας μπορεί να κερδίσει και από συμβόλαια έρευνας που αναθέτουν σε αυτόν οι δικοί του τεχνοβλαστοί, για να εμπλουτίσουν το προϊόν τους.
  • Για τους λόγους αυτούς, πολλά κορυφαία πανεπιστήμια και ινστιτούτα ενθαρρύνουν τους ερευνητές να μετάσχουν σε spin-offs χωρίς να απαιτούν άμεσα οικονομικά ανταλλάγματα. Εκτιμούν ότι τα έμμεσα οφέλη θα είναι πολλαπλάσια. Ειδικά για την Ελλάδα, που έχουμε μέχρι τώρα ελάχιστους τεχνοβλαστούς, αυτή είναι η καλύτερη πολιτική.

 

ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ ΚΩΣΤΗΣ,  Βουλευτής Β’ Αθηνών, Αντιπρόεδρος Νέας Δημοκρατίας. 

Τα τελευταία 2 χρόνια έχει υπάρξει αισθητή οπισθοδρόμηση στον τομέα της παιδείας μέσω του ξηλώματος των μεταρρυθμίσεων Γιαννάκου και Διαμαντοπούλου, αλλά και παρεμβάσεων ενάντια στην αξιοκρατία και την άμιλλα, όπως η κατάργηση των πρότυπων σχολείων και το πρόσφατο νομοσχέδιο για την επιλογή των διευθυντών σχολείων.

Στη Νέα Δημοκρατία έχουμε την αντίθετη προσέγγιση, και  διαμορφώνουμε μια σειρά από προτάσεις που υιοθετούν τις καλύτερες ευρωπαϊκές και διεθνείς πρακτικές .

Αυτές περιλαμβάνουν:

  • Την ίδρυση ξενόγλωσσων προπτυχιακών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων με στόχο την προσέλκυση φοιτητών και συναλλάγματος από όλο τον κόσμο μέσω της ανάδειξης της Ελλάδας σε εκπαιδευτικό κέντρο.
  • Την εισαγωγή του μαθήματος της επιχειρηματικότητας ξεκινώντας από το σχολείο, το οποίο θα σπείρει τον σπόρο που θα ανοίξει νέες προοπτικές στην πορεία της ζωής των μαθητών, με ευρύτερα οφέλη για την ελληνική οικονομία.
  • Ίδρυση ενός πρότυπου τεχνικού λυκείου σε κάθε νομό, για να δοθεί επιτέλους η έμφαση που αξίζει στην τεχνική εκπαίδευση.

Λέμε επίσης ότι πρέπει να επιδιώξουμε ενεργά τη σύνδεση του πανεπιστημίου με την επιχειρηματικότητα, την καινοτομία και την ανάπτυξη.

  • Με συγκεκριμένα κίνητρα για συνεργασία μεταξύ ιδρυμάτων και νεοφυών επιχειρήσεων.
  • Με την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που έχουν τα πανεπιστήμια για καινοτομία αλλά και δημιουργία εσόδων με την ίδρυση spinoffs.
  • Με σύνδεση της χρηματοδότησης των ιδρυμάτων με την αξιολόγηση του έργου τους μέσω συγκεκριμένων δεικτών, ώστε να υπάρχει κίνητρο για συνεχή βελτίωση

Είναι ξεκάθαρο, όμως, πως ο μόνος τρόπος για να μπορέσουν τα πανεπιστήμια να δημιουργήσουν ουσιαστική προστιθέμενη αξία στην καινοτομία και την ανάπτυξη είναι στο πλαίσιο μιας ευρύτερης μετάβασης σε ένα νέο μοντέλο. Ένα μοντέλο στήριξης της επιχειρηματικότητας και προσέλκυσης επενδύσεων. Αυτός είναι ο στόχος που βρίσκεται στον πυρήνα του προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας.

 

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ, Βουλευτής Αργολίδας, Υπεύθυνος Κ.Ο. Δημοκρατικής Συμπαράταξης για Ενέργεια, Περιβάλλον, Υποδομές

Προοδευτικές Μεταρρυθμίσεις για ένα Καινοτομικό Επιτελικό Κράτος

Στόχος η αειφορική, δίκαιη ανάπτυξη με έναν δημόσιο τομέα που λειτουργεί ως εμβρυουλκός δημιουργίας θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Ένα επιτελικό κράτος Project Manager, ρυθμιστής κι επόπτης των ανταγωνιστικών αγορών.

Οι ιδιωτικοποιήσεις μπορούν να αποτελέσουν υπόβαθρο του νέου παραγωγικού μοντέλου της χώρας με τις ακόλουθες τέσσερις ρήτρες:

  • Ρήτρα Απασχόλησης, με κριτήριο τη δημιουργία νέων δουλειών
  • Ρήτρα Τοπικής Ωφελιμότητας, ώστε οι τοπικές κοινωνίες να είναι σύμμαχος και όχι αντίπαλος
  • Ρήτρα συμμετοχής στα μελλοντικά Κέρδη, στην προοπτική αύξησης της αξίας του περιουσιακού στοιχείου στο μέλλον και τέλος
  • Ρήτρα Διαγενεακής Αλληλεγγύης, με ένα ποσοστό (5-10%) των εσόδων να κατευθύνεται στη χρηματοδότηση μεταπτυχιακών προγραμμάτων και καινοτομικών δραστηριοτήτων της νέα γενιάς.

 

Τρίτη Ενότητα

ΣΗΜΙΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ, Πρώην Πρωθυπουργός της Ελλάδος.

Η Παιδεία είναι ένα παράδειγμα που δείχνει πόσο δύσκολο είναι κατά κανόνα να γίνουν ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις στη χώρα μας καθώς κατεστημένα συμφέροντα συμφωνούν στην άρνηση και διαφωνούν σε όποια δημιουργική ανανέωση

Υπάρχει ανάγκη αναδιάρθρωσης της ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας. Στην Ελλάδα έχουμε πάνω από τρεις δεκάδες ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, μερικά υπερμεγέθη, άλλα λιλιπούτεια, σπαρμένα σε νησιά και κωμοπόλεις. Η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να συνεχιστεί.

Χρειάζεται να υπάρξει μια πολιτική εξορθολογισμού και αξιολόγησης τμημάτων, αναγκαίων συγχωνεύσεων και κυρίως μια πολιτική που θα δημιουργήσει μεγάλους πανεπιστημιακούς πόλους στην επικράτεια.

Υπάρχει ανάγκη συνεχούς επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών και σύνδεση της με την αξιολόγησή τους. Μετεκπαίδευση χωρίς αξιολόγηση σημαίνει ότι κανείς δεν θα την παρακολουθεί, και αξιολόγηση χωρίς μετεκπαίδευση θα εκφυλιστεί σε μια γραφειοκρατική διαδικασία άνευ αποτελέσματος

Η αξιολόγηση είναι αναγκαία αν και υπάρχουν έντονες αντιδράσεις. Σε ένα μέτρο δικαιολογημένα – γιατί στην Ελλάδα υπάρχει πάντα έντονη η παρέμβαση της πολιτικής και διαφόρων ομάδων, μεταξύ των οποίων και τα συνδικάτα. Αλλά η ύπαρξη αξιολόγησης σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες είναι απτή απόδειξη της αναγκαιότητάς της

Η εκπαίδευση στην Ελλάδα πάσχει από βαρύ γραφειοκρατικό συγκεντρωτισμό. Οι εκπαιδευτικοί τρέχουν να καλύψουν ένα αναλυτικό πρόγραμμα που προβλέπει ακόμη και πόσες ώρες θα διδάσκονται οι άθλοι του Ηρακλέους. Χρειάζεται να ενισχυθούν η αυτονομία των εκπαιδευτικών μονάδων και η σύνδεσή τους με την τοπική κοινωνία. Βέβαια στην Ελλάδα, όπου επικρατεί η άποψη ότι το υπουργείο καθορίζει λεπτομερειακά τα προγράμματα, οι εκπαιδευτικοί θεωρούν ότι έργο τους είναι να εκτελούν εντολές. Η αυτονομία προσκρούει σε αντιστάσεις. Αυτονομία σημαίνει ενίσχυση της υπευθυνότητας των εκπαιδευτικών και αποδοχή των αυξημένων υποχρεώσεων από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς στην καθημερινή τους δουλειά. Η αυτονομία δεν αποκλείει την αξιολόγηση του σχολείου

Ο Πρωθυπουργός εξήγγειλε την κατάργηση των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Την επομένη όμως πληροφορηθήκαμε ότι σε ορισμένους τομείς, όπως η Ιατρική, θα εξακολουθήσουν οι Πανελλαδικές. Αυτές είναι υποσχέσεις χωρίς προηγούμενη μελέτη, με κύριο στόχο την ψηφοθηρία. Η πρόταση για εκσυγχρονισμό του συστήματος με την καθιέρωση ενός τύπου εκπαίδευσης που θα ακολουθεί το πρότυπο του International Baccalaureate, προς το οποίο προσαρμόζονται τα συστήματα των περισσότερων χωρών του κόσμου, προσκρούει δυστυχώς στην αντίσταση των συνδικαλιστών.

Πρέπει να ξεκινήσει η συζήτηση για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια αλλά με αξιολόγηση και έλεγχο από την πλευρά της Πολιτείας. Ένα ακανθώδες ζήτημα είναι η αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος που επιβάλλει τη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση. Το ζήτημα αυτό έχει δύο όψεις. Η μία είναι ότι στις χώρες με ρωμαλέα ανώτατη εκπαίδευση – όπως η Γερμανία, η Γαλλία, οι σκανδιναβικές χώρες – κύριος φορέας είναι τα δημόσια πανεπιστήμια, σε αντίθεση με χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας στις οποίες τα ιδιωτικά παίζουν τον κύριο ρόλο και αποτελούν το καινοτόμο κομμάτι. Η δεύτερη όψη είναι ότι στην Ελλάδα υπάρχει ένα άναρχο και αρρύθμιστο κομμάτι ανώτατης εκπαίδευσης, μέσω ειδικής αδείας (κολέγια), με αποκλίσεις στην παρεχόμενη ποιότητα. Το πρόβλημα επομένως είναι: αφενός να μη θεωρηθεί η ιδιωτική ανώτατη εκπαίδευση ως πανάκεια που θα λύσει τα προβλήματα της ανώτατης εκπαίδευσης, αφετέρου να θεσμοθετηθούν διαδικασίες κάτω από τις οποίες θα μπορούν να λειτουργήσουν πράγματι αξιόπιστα ιδιωτικά ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης

 

Οι Θέσεις των Κομμάτων

ΝΙΚΗ Κ. ΚΕΡΑΜΕΩΣ,  Υπεύθυνη Τομέα Παιδείας, Έρευνας & Θρησκευμάτων της Νέας Δημοκρατίας, Βουλευτής Επικρατείας

Οι Προτάσεις της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ:

Η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη στις αναπτυγμένες χώρες βασίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην εκπαίδευση, την τεχνολογική πρόοδο και την καινοτομία, κυρίως γιατί μπορούν να δημιουργήσουν προϊόντα και υπηρεσίες κατά κανόνα εξαγώγιμα και να προσφέρουν πολλές και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Το παραγωγικό μοντέλο της Ελλάδας, ωστόσο, στηρίζεται περιορισμένα σε αυτούς τους εξωστρεφείς και δυναμικούς κλάδους που μπορούν να δημιουργήσουν ανάπτυξη.

Στη χώρα μας, οι επιμέρους αυτοί κλάδοι, της ανώτατης εκπαίδευσης αφ’ ενός, της έρευνας και της καινοτομίας αφ’ ετέρου, παρουσιάζουν σημαντικές αδυναμίες που καθιστούν την Ελλάδα ουραγό μεταξύ των χωρών της ΕΕ και του ΟΟΣΑ σε αρκετούς δείκτες, αλλά και συγκριτικά πλεονεκτήματα που θα μπορούσαν αξιοποιούμενα να συντελέσουν στην επανένταξη της Ελλάδας σε αναπτυξιακή τροχιά.

Η υλοποίηση συγκεκριμένων λύσεων θα μπορούσε να βοηθήσει να αναβαθμιστεί η ποιότητα των συστημάτων εκπαίδευσης, έρευνας και καινοτομίας μας, με στόχο την ανάπτυξη, λαμβάνοντας υπόψη ότι η παραγωγική εμπλοκή της εκπαίδευσης και της παραγωγής νέας γνώσης στην αναπτυξιακή διαδικασία υπό συνθήκες οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής κρίσης, σαν και αυτή που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις.

 

ΤΟΛΚΑΣ ΑΓΓΕΛΟΣ, Υπεύθυνος Τομέα Παιδείας «ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗΣ»

Οι προτεραιότητες του ΠΑΣΟΚ για την ενίσχυση της διασύνδεσης της εκπαίδευσης με την επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη είναι οι παρακάτω:

  1. Μια Δευτεροβάθμια Εκπαίδευσης που υποστηρίζει μια ισχυρή οικονομία και διασυνδέεται με την καινοτομία, την οικονομική μεγέθυνση και τη βιωσιμότητα της χώρας. Γι’ αυτό ξανασχεδιάζουμε την θέση στην ελληνική εκπαίδευση του Γενικού και Τεχνικού Λυκείου.
  2. Νέος χάρτης Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης που θα υποστηρίζει και θα συμμετέχει στη διαμόρφωση της εθνικής, περιφερειακής και τοπικής οικονομίας. Με καταρχήν σεβασμό στον αριθμό των φοιτητών που εισηγούνται τα εκπαιδευτικά ιδρύματα ότι μπορούν να εκπαιδεύσουν. Με έναν εκπαιδευτικό πόλο ανά περιφέρεια.
  3. Αξιολόγηση παντού και για όλους τους συντελεστές της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
  4. Απελευθέρωση της Δημόσιας Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης από τον σφιχτό κρατικό και συνδικαλιστικό εναγκαλισμό. Απελευθέρωση των δημιουργικών δυνάμεων των ίδιων των πανεπιστημίων αλλά και των ιδρυμάτων ώστε να συμμετέχουν στον διεθνή ανταγωνισμό και στη νέα οικονομική και ακαδημαϊκή πραγματικότητα.
  5. Άμεση κατανόηση και χρήση της υψηλής τεχνολογίας καθώς οι βασικές δεξιότητες του επιχειρείν και άρα της ανάπτυξης εξαρτώνται όλο και πιο πολύ από αυτήν. Για παράδειγμα, σήμερα οι παραδοσιακές μορφές επιχειρηματικότητας, σχέσεων εργασίας, παραγωγής μεταβάλλονται. Ένα ισχυρό πανεπιστήμιο πρέπει να είναι με το μέρος όπου η νέα γνώση και η νέα τεχνολογία θα μεταδοθεί.
  6. Ίδρυση Μη Κρατικών και Ιδιωτικών Πανεπιστημίων. Όσον μάλιστα αφορά τη διασύνδεση με την επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη θα ενισχυθεί ο ανταγωνισμός, θα μεταφερθεί νέα τεχνογνωσία και νέα δυναμική στην οικονομία. Στόχος δεν είναι απλά το κέρδος του ιδιώτη αλλά η μεγέθυνση της εθνικής οικονομίας, η αξιοποίηση του ελληνικού ανθρώπινου δυναμικού και η αναγνώριση της Ελλάδας ως διεθνούς πόλου παιδείας.
  7. Θεσμική πρόβλεψη του ρόλου α) της πολιτείας, β) των Ιδρυμάτων και ερευνητικών φορέων ακαδημαϊκών μονάδων και γ) των επιχειρήσεων και των λοιπών παραγωγικών, θεσμικών και κοινωνικών φορέων. Μερικά παραδείγματα που θα μπορούσαν να προκύψουν από τη συνεργασία όλων των παραπάνω πλευρών είναι οι pin out εταιρίες των ιδρυμάτων, η ανάπτυξη δικτύων και clusters, η ανάπτυξη πατεντών και πνευματικής ιδιοκτησίας, οι διασυνδέσεις διεθνών αναφορών.
  8. Απαραίτητη προϋπόθεση όλων των παραπάνω είναι η εθνική συνεννόηση για τις πολιτικές για την εκπαίδευση με προοδευτική κατεύθυνση και χωρίς εξαγγελίες περί δήθεν μεγάλων μεταρρυθμίσεων αλλά με πράξη και δράση.

Η προοδευτική παράταξη έχει την κύρια ιστορική συνεισφορά στις μεγάλες αλλαγές που έγιναν στην παιδεία στη χώρα μας κι αυτό για μας είναι μια ισχυρή ευθύνη. Γιατί πάντα το ΠΑΣΟΚ με τους πρωθυπουργούς και τους υπουργούς παιδείας του αναλάμβανε αυτόν τον κρίσιμο ρόλο των μεγάλων τομών. Με όλα τα λάθη, τις παραλείψεις ή αστοχίες που έγιναν.

Σήμερα, μέσα από έναν εκτεταμένο εθνικό διάλογο, προετοιμάζουμε ένα νέο  προγραμματικό πλαίσιο για την παιδεία που με ειλικρίνεια και εντιμότητα παρουσιάζουμε στους Έλληνες Πολίτες.

 

ΜΑΥΡΩΤΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ, Βουλευτής,  Υπεύθυνος Τομέα Παιδείας στο «ΠΟΤΑΜΙ», καθηγητής ΣΧΜ, ΕΜΠ

Οι Προτάσεις μας:

Η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να επιβιώσει στον διεθνή ανταγωνισμό αν δεν αναπτύξει μια οικονομία έντασης γνώσης. Η «πρώτη ύλη» υπάρχει καθώς το επίπεδο των ελλήνων επιστημόνων είναι πολύ καλό και αυτό αποδεικνύεται από το πόσο διαπρέπουν στο εξωτερικό όταν βρίσκονται στο κατάλληλο περιβάλλον. Εκείνο που λείπει λοιπόν είναι το κατάλληλο περιβάλλον και κυρίως η διασύνδεση των πανεπιστημίων με την παραγωγή. Η έρευνα και η παραγωγή γνώσης στα ελληνικά πανεπιστήμια είναι αξιόλογη, εκεί που υστερούμε είναι στο μετασχηματισμό της γνώσης αυτής και της έρευνας σε προϊόντα με προστιθέμενη αξία για την κοινωνία. Οι συνέργειες που θα έπρεπε να υπάρχουν μεταξύ πανεπιστημίων και επιχειρήσεων (και κυρίως μικρομεσαίων επιχειρήσεων που δεν έχουν την πολυτέλεια να έχουν τμήματα έρευνας κι ανάπτυξης) δυστυχώς απουσιάζουν. Στην παρούσα ομιλία δεν θα σταθώ τόσο στα λάθη και τις ευθύνες του παρελθόντος αλλά στο τι θα πρέπει να γίνει προκειμένου να δημιουργηθεί αυτή η σχέση πανεπιστημίων – παραγωγής. Κάποια βασικά σημεία είναι η αποκομματικοποίηση των Πανεπιστημίων, η θεσμικά θωρακισμένη διοίκηση με διαφάνεια και λογοδοσία, η βελτίωση της καθημερινότητας του Πανεπιστημίου, η διασύνδεση με παραγωγή (άρση γραφειοκρατικών εμποδίων), η προώθηση της επιχειρηματικότητας, η εξωστρέφεια (αγγλόφωνα προγράμματα), η στοχοθεσία (6 ελληνικά πανεπιστήμια στα πρώτα 400 ως το 2021), η διασφάλιση ποιότητας στο ευρωπαϊκό πλαίσιο (αξιολόγηση – πιστοποίηση), τα Πανεπιστήμια με τα Τεχνολογικά Ιδρύματα και τα Ερευνητικά Κέντρα να αποτελέσουν ενιαίο χώρο (Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας) με διακριτούς ρόλους, η αξιολόγηση όλων των δομών και η διερεύνηση δυνατότητας συγχωνεύσεων Πανεπιστημιακών τμημάτων και ΤΕΙ και τέλος η δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών Πανεπιστημίων.

 

ΜΕΓΑΛΟΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑ, Βουλευτής Β’ Πειραιά, Τομεάρχης Παιδείας «ΕΝΩΣΗΣ ΚΕΝΤΡΩΩΝ»

Οι Προτάσεις της «ΕΝΩΣΗΣ ΚΕΝΤΡΩΩΝ»:

Στη χώρα μας υπάρχει πραγματικά πολύ υψηλό επίπεδο σπουδών, καθώς και υψηλό επίπεδο καθηγητών και φοιτητών. Τα προβλήματα που εντοπίζονται εδώ και χρόνια, οφείλονται –ως ένα βαθμό- στην αναχρονιστική εμμονή να παραμένουν τα ελληνικά Πανεπιστήμια χώροι αυστηρώς μετάδοσης γνώσης, παραγνωρίζοντας το σπουδαίο ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν για το μέλλον της χώρας, την ανάπτυξη και την οικονομική ευημερία της. Η Ένωση Κεντρώων, έχει καταθέσει εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο, συγκεκριμένες απόψεις για τις απαιτούμενες αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, πολλές από τις οποίες αφορούν στην προώθηση της διασύνδεσης Πανεπιστημίων και επιχειρηματικότητας. Μία από τις βασικές μας θέσεις, είναι το πρώτο βήμα που μπορεί να γίνει εύκολα, άμεσα και σχετικά ανέξοδα: δηλαδή η δημιουργία γραφείων ευρέσεως εργασίας εντός των Πανεπιστημίων, τα οποία θα λειτουργούν ως άμεσος συνδετικός κρίκος ανάμεσα στους φοιτητές και την αγορά εργασίας, και τα οποία θα μπορέσουν να εκσυγχρονίσουν τα Πανεπιστήμιά μας, ώστε να αρχίσουν να λειτουργούν και με γνώμονα του “τι θέλει η οικονομία”, και ταυτόχρονα να προμηθεύσουν τις ελληνικές επιχειρήσεις με νέους και νέες, με όρεξη για εργασία, για πρωτοτυπία και παραγωγικότητα. Τελικώς, στόχευσή μας θα πρέπει να είναι το να γίνουν τα ελληνικά Πανεπιστήμια σύγχρονα, ανταγωνιστικά και φορείς πρωτότυπου ερευνητικού έργου με άμεση διασύνδεση με την ελληνική οικονομία και τις ανάγκες της.

 

ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΝΑ, Πρόεδρος «ΔΙΚΤΥΟΥ για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη».

Στις κατατάξεις των παγκοσμίων οργανισμών διαπιστώνουμε ότι χώρες με υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικά συστήματα έχουν υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και ανταγωνιστικές οικονομίες.

Το εκπαιδευτικό σύστημα παίζει έναν καθοριστικό ρόλο στην ποιότητα της δημοκρατίας, της οικονομίας, της αλληλεγγύης και συνοχής στην κοινωνία.

Υπάρχει ευρύτατη συμφωνία στη χώρα μας ότι χρειάζεται θεμελιώδης μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού μας συστήματος.

Μια μεταρρύθμιση όμως έχει αποτελέσματα μετά από 10 χρόνια, χρόνος «απαγορευτικός» για ένα πολιτικό σύστημα που λειτουργεί με βάση το πολιτικό κόστος και υπουργούς που στοχεύουν, για πελατειακούς λόγους, σε μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες, με κορυφαία παραδείγματα τους αιώνιους φοιτητές και τις εισαγωγικές Εξετάσεις.

Φυσικά στο θέμα της Παιδείας τα ζητήματα έχουν ιδεολογική και πολιτική διάσταση. Ο δογματισμός όμως, σε σχέση με την πολύ μικρή διάρκεια των υπουργικών θητειών, έχει οδηγήσει σε συνεχείς αλλαγές, προς αντίθετες μεταξύ τους πολλές φορές κατευθύνσεις. Με κορυφαία περίπτωση το ξεθεμελίωμα θεσμών από το 2015 και μετά, οι οποίοι δεν αντικαταστάθηκαν από κάτι άλλο και ακόμα χειρότερα, δεν υπάρχει σαφής υλοποιήσιμη πρόταση.

Γνωρίζοντας όσα συνέβησαν από την μεταπολίτευση και μετά και ιδιαίτερα στην περίοδο της κρίσης, η συναίνεση σε θεμελιώδη ζητήματα που έχουν σχέση με τις αρχές και τις βάσεις του εκπαιδευτικού συστήματος είναι απολύτως αναγκαία.

Ορισμένα από τα ζητήματα αυτά είναι:

  • 3 «Α»: Αξιολόγηση – Αξιοκρατία – Αποκομματικοποίηση: από την επιλογή των διευθυντών σχολείων μέχρι την εκλογή πρυτάνεων, από την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου των σχολείων μέχρι τα τμήματα των ΑΕΙ, οι διαδικασίες πρέπει να είναι αξιοκρατικές και να βασίζονται σε αντικειμενικές αξιολογήσεις με στόχους και κριτήρια.
  • Αποκέντρωση: Το υπουργείο Παιδείας πρέπει να διατηρήσει καθαρά επιτελικό ρόλο σχεδιασμού πολιτικών και η εφαρμογή τους πρέπει να αποκεντρωθεί σε όλες τις βαθμίδες.
  • Σε όλες τις βαθμίδες πρέπει να αποδεχτούμε: την ελευθερία στη σκέψη και τη δημιουργία και τον σεβασμό των κανόνων στις πράξεις και τις συμπεριφορές. Πρέπει να υπηρετήσουμε τη βασική αρχή του σεβασμού των θεσμών της δημοκρατίας, του δημόσιου σχολείου και πανεπιστημίου, της δημόσιας περιουσίας και του δημόσιου χώρου.
  • Σωστή διαχείριση της χρηματοδότησης, ώστε οι υπάρχοντες πόροι να δίνουν προτεραιότητα στους αδύναμους, για να επιτυγχάνεται η ίδια ποιότητα εκπαίδευσης και ευκαιριών σε όλα τα παιδιά και τους νέους της χώρας.
  • Προτεραιότητα με χρονοδιάγραμμα στην ένταξη του εκπαιδευτικού συστήματος στην ψηφιακή εποχή με βαρύτητα στην επένδυση σε παιδαγωγική και τεχνική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών.
  • Εξωστρέφεια και άνοιγμα των σχολείων στην κοινωνία με λειτουργία συμβουλίων και νέους θεσμούς που εξασφαλίζουν την δημιουργική δράση  και αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας.
  • Εξωστρέφεια και διεθνοποίηση όλων των ΑΕΙ, αποκτώντας συγκεκριμένους στόχους συνεργασίας με την οικονομία και την αγορά εργασίας.
  • Πολιτική προτεραιότητα και επένδυση στην Τεχνολογική εκπαίδευση, με στόχο την κοινωνική της καταξίωση και την σταδιακή αύξηση τα επόμενα χρόνια στο 60% του ποσοστού των μαθητών που επιλέγουν το Τεχνολογικό Λύκειο. 

Όταν ως Υπουργός παρουσίασα το σχέδιο για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση στον κ. Τσίπρα μου είπε ήρεμα και με χαμόγελο ότι «δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε γιατί είμαστε δύο διαφορετικοί κόσμοι».

Τώρα ίσως κατάλαβε ότι σε έναν κόσμο σκληρό ανταγωνιστικό και επιθετικό που συνεχώς αλλάζει, η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια «των δικών της, πολλών κόσμων» αλλά οφείλει να επιτύχει συναινέσεις τουλάχιστον σε εκείνα τα μείζονα θέματα που αφορούν στο μέλλον των παιδιών της, όπως είναι η εκπαίδευση.

 

Στρογγυλή Τράπεζα:   Σύνδεση ΑΕΙ, ΕΚ & Επιχειρήσεων στην Ελλάδα, Παρόν και Μέλλον

ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ, Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Καθηγητής Τμήματος Οικονομικών Επιστημών, ΕΚΠΑ,

Προτάσεις Πολιτικής

Η επιστημονική έρευνα απαιτεί σοβαρή και διαρκή χρηματοδότηση, αξιοκρατία, εξωστρέφεια και στενή συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα. Απαιτεί επίσης τη κουλτούρα του επιχειρηματικού ρίσκου, της επένδυσης σε καινοτόμες δραστηριότητες, που θα αποφέρουν κέρδος σε βάθος χρόνου. Ο ιδιωτικός τομέας οφείλει να εμπιστευτεί το καινοτόμο ταλέντο των νέων Ελλήνων επιστημόνων.

Ενδεικτικές κατευθύνσεις είναι:

α) η χρηματοδοτική υποστήριξη (δημόσια και ιδιωτική) του εθνικού συστήματος έρευνας και καινοτομίας, με ενίσχυση της ιδιωτικής συμμετοχής και με την αξιοποίηση κατάλληλων εργαλείων προσανατολισμένων στις επενδύσεις υψηλότερου κινδύνου,

β) η προώθηση της λειτουργικής ενοποίησης του εθνικού ερευνητικού συστήματος και η αποτελεσματικότερη αλληλεπίδραση ανάμεσα στους φορείς που δημιουργούν γνώση και σε αυτούς που τη μετασχηματίζουν και την αξιοποιούν εμπορικά σε καινοτόμα και βιώσιμα προϊόντα/υπηρεσίες και διεργασίες,

γ) η παροχή κινήτρων για την ενίσχυση της βιομηχανικής έρευνας, λαμβάνοντας υπόψη τι ισχύει στις λοιπές χώρες-μέλη της ΕΕ,

 

ΚΥΡΙΑΖΗΣ  ΧΑΡΗΣ,  Σύμβουλος Διοίκησης Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών (ΣΕΒ),

Οι Προτάσεις του ΣΕΒ

  • Η υστέρηση της Έρευνας και Ανάπτυξης στην Ελλάδα προέρχεται από το ότι η επένδυση στην τεχνολογική καινοτομία αφορά κυρίως μικρό πυρήνα μεγάλων επιχειρήσεων και περιορισμένο αριθμό ΜμΕ και δεν διαχέεται στο πολυπληθές οικοσύστημα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και της βιοτεχνίας.
  • Οι αιτίες είναι βαθιές. Η ευχή των πλευρών, η ύπαρξη χρηματοδότησης,η αποσπασματικήσυνεργασία κάποιων επιχειρήσεων με κάποιους ερευνητές είναι όλα στοιχεία απαραίτητα, αλλά δεν αρκούν.
  • Το βασικότερο είναι η έλλειψη στη χώρα μαςμηχανισμών (τύπου innovation agency ) που θα οργανώσουν και θα συντονίσουν την προσέγγιση ερευνητών και αγοράς, ιδιαίτερα όσον αφορά τις μικρότερες επιχειρήσεις, να προσφέρουν εμψύχωση, συνθήκες συνεργασίας ερευνητών και επιχειρήσεων και υπηρεσίες ωρίμανσης των συνεργασιών πάνω σε κοινά σχέδια επιχειρηματικής καινοτομίας.
  • Για να διαμορφωθούν τέτοιοι μηχανισμοί λείπει η ουσιαστική και όχι προσχηματική προσέγγιση των δύο πλευρών, η συνεργασία τους στην επιλογή στόχων, στο σχεδιασμό, αλλά επίσης και στη φάση της υλοποίησης.
  • Ο ΣΕΒ έχει συμμετάσχει ενεργητικά στις διαβουλεύσεις της ΓΓΕΤ, στις Πλατφόρμες Καινοτομίας, ενώ προηγούμενα είχε διενεργήσει χαρτογράφηση της παραγωγικής καινοτομίας με τον προσδιορισμό τεχνολογικών αλυσίδων αιχμής για την ελληνική οικονομία. Πρόσφατα εκπόνησε σε συνεργασία με μεγάλα Ερευνητικά Κέντρα, Σχέδιο για τη συγκρότηση Μηχανισμού υποστήριξης της επιχειρηματικής ανακάλυψης (προϋπόθεση της στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης) με σκοπό να υποστηριχθείη συνεργασία επιχειρήσεων με ερευνητές και να αντιμετωπισθεί η έλλειψη μηχανισμών στήριξης της μετάβασης των ερευνητικών προτάσεων σε επιχειρηματικές.

 

ΠΑΪΖΗΣ ΝΙΚΟΣ, Επιστημονικός Σύμβουλος και Υπεύθυνος του Τομέα Εκπαιδευτικών Ερευνών του ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ 

Στην εισήγηση εντοπίζοντας 2 βασικά διλλήματα που δυσκολεύουν τη συνέργεια των τομέων της εκπαίδευσης και της επιχειρηματικότητας: (α) η εκπαίδευση να προσαρμοστεί στην αγορά ή το αντίστροφο;» και (β) «η εκπαίδευση είναι κοινωνικό αγαθό ή αναπτυξιακό εργαλείο;», αλλά και 4 υποτιμήσεις που περιπλέκουν περισσότερο τα πράγματα:

Υποτίμηση 1η: Η σημασία των πολύ-μικρών επιχειρήσεων στην οικονομία και ο ρόλος του στην προσπάθεια για ανάπτυξη της χώρας

Υποτίμηση 2η: Η αξία της τεχνολογικής εξειδίκευσης των αποφοίτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και ιδιαίτερα των τεχνολογικών και ερευνητικών της ιδρυμάτων στην καινοτόμα επιχειρηματικότητα των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων.

Υποτίμηση 3η: Η αξία της επένδυσης και του ιδιωτικού τομέα στην Έρευνα & Ανάπτυξη (Ρ&D) με συλλογική έκφραση των μικρο-μεσαίων επιχειρήσεων, και

Υποτίμηση 4η: Η εκπαιδευτική αξία των ιδρυμάτων της τεχνολογικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.

Τα διλήμματα αυτά και οι υποτιμήσεις θα πρέπει να απαντηθούν και να ισορροπήσουν, προκειμένου η χώρα να μπορέσει να προχωρήσει με αξιώσεις:

  • στον ενιαίο στρατηγικό σχεδιασμό και ποιοτικό εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού μας συστήματος, και
  • στην σύνταξη ενός σύγχρονου και διατομεακού αναπτυξιακού προτύπου, επί του οποίου θα στηριχθεί η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.

Και στους δύο σχεδιασμούς ο ρόλος των τοπικών κοινωνιών και η επένδυση στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας είναι πρωταρχικής σημασίας.

 

ΓΡΑΒΑΝΗΣ ΑΧΙΛΛΕΑΣ, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής, Πανεπιστημίου Κρήτης, Ερευνητής ΙΤΕ,  Μέλος Ε.Σ. του ΕΛΙΔΕΚ, Συνιδρυτής spinoff Βιοτεχνολογίας Bionature, Ltd,

Ακαδημαϊκή Επιχειρηματικότητα στη Βιοτεχνολογία  

Την τελευταία δεκαετία η παγκόσμια φαρμακευτική βιομηχανία έχει ελαττώσει σημαντικά τον αριθμό των ερευνητικών εργαστηρίων της (in house research) και προτιμά την αποτελεσματικότερη και λιγότερο  δαπανηρή συνεργασία της για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων με τα ακαδημαϊκά ερευνητικά εργαστήρια (outsourcing). Πράγματι το 60% των νέων φαρμάκων και βιοδιαγνωστικών στην Αμερική και το 20% στην Ευρώπη προέρχεται πλέον από ακαδημαϊκά ερευνητικά εργαστήρια και ομάδες η από μικρές ακαδημαϊκές-πανεπιστημιακές  εταιρείες έντασης γνώσης (startups, spinoffs). 

Παρά τις απίστευτες δυσκολίες που αντιμετωπίζει η χρηματοδότηση της Έρευνας,  η χώρα μας διαθέτει μια διεθνώς ανταγωνιστική επιστημονική κοινότητα στο χώρο της βιοϊατρικής και της βιοτεχνολογίας. Έλληνες επιστήμονες των ΑΕΙ και των Ερευνητικών μας Κέντρων (ΕΚ) είναι εξαιρετικά επιτυχείς στην προσέλκυση σημαντικών ανταγωνιστικών ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων της Έρευνας που την προηγούμενη 5ετια ξεπέρασαν το 1 δις Ευρώ! 

Το ερευνητικό οικοσύστημα καινοτομίας στον χώρο της Βιοτεχνολογίας απαρτίζεται από τους φοιτητές/ερευνητές/καθηγητές των ΑΕΙ/ΕΚ της χώρας και τις startup και spinoff εταιρείες τους, τις εγχώριες φαρμακευτικές εταιρείες και τους χρηματοδότες καινοτόμου επιχειρηματικότητας όπως οι τράπεζες, τα venture capitals και οι ιδιώτες επενδυτές.  Η επιτυχής αλληλεπίδραση των συμμετεχόντων στο οικοσύστημα θα διευκολυνθεί πολλαπλασιαστικά από τις εξής δράσεις: 

1. Πανεπιστήμια/Ερευνητικά Κέντρα 

-Αλλαγή νοοτροπίας με την ενίσχυση του καινοτόμου επιχειρηματικού πνεύματος καθηγητών/ερευνητών και φοιτητών. 

-Αντιμετώπιση του μεγάλου ελλείμματος  τους σε μάνατζερς που γνωρίζουν την επιχειρηματικότητα υψηλής τεχνολογίας.  

-Εξωστρεφή ερευνητική δραστηριότητα με διεθνείς συνεργασίες. Στόχος η διεθνής αγορά.

-Ενίσχυση των προϋποθέσεων ανταγωνιστικής ακαδημαϊκής επιχειρηματικότητας: Αριστεία δηλαδή Αξιοκρατία. Σταθερή και σημαντική χρηματοδότηση της Έρευνας.

2.  Χρηματοδότες (Τράπεζες, Venture CapitalsVCs, Ιδιώτες)

-Φορολογικά και αντί-γραφειοκρατικά κίνητρα 

-Διεθνώς τα VCs προωθούν την ακαδημαϊκή επιχειρηματικότητα. Χρειάζονται την σημαντική χρηματοδότηση από τις τράπεζες, τους ιδιώτες και την φαρμακευτική βιομηχανία. 

-Η ελληνική "Διασπορά" οφείλει να βοηθήσει με επενδύσεις, μιμούμενη την αντίστοιχη του Ισραήλ. 

3.  Φαρμακευτική Βιομηχανία 

-Η συνεργασία της εγχώριας φαρμακευτικής βιομηχανίας με τις ακαδημαϊκές μονάδες έρευνας και καινοτομίας και τις μικρές τους εταιρείες έντασης γνώσης (startup, spinoff) θα της παράσχει νέα προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής τεχνολογίας που ενισχύουν την διεθνή ανταγωνιστικότητα της και τις δυνατότητες συνεργασίας της με την διεθνή φαρμακευτική βιομηχανία. 

-Η εγχώρια ακαδημαϊκή τεχνογνωσία στον χώρο της βιοτεχνολογίας ενισχύει δραστηριότητες της που σχετίζονται με τα φυσικά προϊόντα, τα καλλυντικά και τα διατροφικά βελτιωτικά υγείας (nutraceuticals), τις νέες φαρμακοτεχνολογικές  μορφές χορήγησης και την επανατοποθέτηση παλαιών φαρμάκων σε νέες θεραπευτικές ενδείξεις (repurposing). 

-επιπλέον, η συνεργασία της εγχώριας φαρμακοβιομηχανίας με τις ακαδημαϊκές ερευνητικές μονάδες στην ανάπτυξη της  βασικής έρευνας στην παθοφυσιολογία των νόσων και την ανάδειξη νέων θεραπευτικών στόχων της δίνει την δυνατότητα συνεργασίας με την διεθνή φαρμακοβιομηχανία στην ανάπτυξη νέων, πρωτότυπων φαρμάκων. 

Η χώρα οφείλει ταχύτατα να εκσυγχρονίσει το θεσμικό καθεστώτος λειτουργίας των ΑΕΙ της με στόχο την αποτελεσματική αλληλεπίδραση και συνεργασία τους με την εγχώρια και διεθνή οικονομία της γνώσης. 

 

ΚΑΛΟΥΣΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ,  Πρόεδρος,  Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ),

Οι Προτάσεις του ΣΕΒΤ:

  • Ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Τροφίμων πιστεύει ότι η ανάπτυξη στον κλάδο μας πρέπει να βασιστεί στην ανταγωνιστικότητα, την εξωστρέφεια, την έρευνα & καινοτομία και στην προσέλκυση επενδύσεων.
  • Η έρευνα και η καινοτομία αποτελούν για τη σύγχρονη επιχειρηματικότητα πυλώνα ανάπτυξης και εργαλείο για την ικανοποίηση των καταναλωτικών τάσεων της εποχής μας και είναι άμεσα συνυφασμένες με τις έννοιες της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας.
  • Προτεραιότητα μας είναι η συνεργασία μεταξύ της Ακαδημαϊκής / Ερευνητικής Κοινότητας και της Βιομηχανίας Τροφίμων, με στόχο την προώθηση της καινοτομίας, της επιχειρηματικότητας, την αύξηση της παραγωγικότητας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Τα τελευταία χρόνια ο ΣΕΒΤ έχει στηρίξει έντονα πολλές σημαντικές πρωτοβουλίες στην κατεύθυνση αυτή, με κυριότερες την Ελληνική Τεχνολογική Πλατφόρμα «Food for Life», τον Διαγωνισμό Ecotrophelia και τα Brokerage Events. Μέσα από αυτές τις δράσεις δίνεται η ευκαιρία στη νέα γενιά να αναδείξει την δημιουργικότητα και την εφευρετικότητά της, παρουσιάζοντας καινοτόμες ιδέες στον κλάδο των τροφίμων, ενώ παράλληλα αναπτύσσεται ο διάλογος και μία κοινή γλώσσα μεταξύ των δύο μερών.

 

ΔΟΥΚΙΔΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ, Καθηγητής, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Διευθυντής του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού Επιχειρείν και της Μονάδας Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας,

Οι Προτάσεις μας

Το 2016 στην Ελλάδα δημιουργήθηκαν 26600 νέες επιχειρήσεις από τις οποίες όμως μόνο μια στις χίλιες είναι υψηλής επίδρασης (high-impact) δηλαδή με καινοτόμα προϊόντα, με εξωστρεφή δραστηριότητα, με πολλές εξειδικευμένες θέσεις εργασίας και ενδιαφέρον για επενδύσεις από τρίτους που θα βοηθήσει την επιχειρηματική της ανάπτυξη. Παράλληλα όμως έχουμε μία υψηλής ποιότητας επιστημονική ερευνητική κοινότητα όπου για παράδειγμα στο πρόγραμμα Horizon 2020 έχει 1070 συμμετοχές, σε 650 ερευνητικά προγράμματα και με 328 εκ. € χρηματοδότηση. Με τα παραπάνω αποτελέσματα η Ελλάδα καταταράσσεται στην 10-11η θέση μεταξύ των μελών της ΕΕ (πάνω από την Δανία, Φιλανδία, Ιρλανδία, Πορτογαλία, κλπ) όσον αφορά την συμμετοχή σε διεθνή ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα. Δυστυχώς όμως τα αποτελέσματα αξιοποίησης της ποιοτικής αυτής έρευνας είναι πενιχρά.

Στην παρουσίαση αυτή θα αναλυθεί το πώς θα μπορέσει η Ελληνική ακαδημαϊκή ερευνητική κοινότητα να συμμετέχει ενεργά στην καινοτόμο επιχειρηματική ανάπτυξη με την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων και την δημιουργία υψηλής επίδρασης νέων καινοτόμων επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα προτείνεται ένα πλαίσιο με τέσσερις δράσεις:

  • Ώριμη επιχειρηματικότητα βάθους από εργαζόμενους μεταπτυχιακούς φοιτητές που παρακολουθούν πάνω από 200 προγράμματα σπουδών.
  • Εξειδικευμένη καινοτόμος επιχειρηματικότητα από νέους με ταλέντο αλλά με στόχευση σε δέκα σημαντικού μεγέθους επιχειρηματικούς κλάδους και την ενεργή εμπλοκή των κλαδικών τους φορέων.
  • Προγράμματα ανοικτής καινοτομίας από μεγάλες εταιρίες που μπορούν να υποστηρίξουν νέες εταιρίες/ομάδες οι οποίες έχουν την δυνατότητα να τους προσφέρουν καινοτόμεςυπηρεσίες καλύπτοντας σημαντικές τους ανάγκες.
  • Υποδομές μεταφοράς τεχνολογίας (technology transfer) για την υψηλής ποιότητας έρευνα που πραγματοποιείται σε πάνω από 1000 Εργαστήρια στα Ελληνικά Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα.

Στην παρουσίαση θα δοθούν βέλτιστες πρακτικές για την κάθε μία από τις παραπάνω δράσεις, θα υπολογισθεί η συνολική παραγόμενη οικονομική αξία τους και θα προσδιορισθούν οι αναγκαίες υποδομές στα ΑΕΙ και ΕΚ για την επιτυχή υλοποίηση τους.

 

ΚΑΛΤΣΑΣ ΚΩΣΤΑΣ, Σχολικός Σύμβουλος Δ.Ε., πρώην Πρόεδρος του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.

Βασικό χαρακτηριστικό της σημερινής πραγματικότητας του εκπαιδευτικού μας συστήματος είναι η ύπαρξη πολλών στεγανών μεταξύ των βαθμίδων του. Η πρωτοβάθμια εκπαίδευση δυσκολεύεται να επικοινωνήσει με τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και η επικοινωνία μεταξύ της ανώτατης εκπαίδευσης και των άλλων βαθμίδων είναι σχεδόν ανύπαρκτη.

Δύο πολύ σημαντικές πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση άρσης αυτών των στεγανών αναλήφθηκαν επί υπουργίας της Άννας Διαμαντοπούλου στο Υπουργείο Παιδείας το 2011. Η πρώτη πρωτοβουλία αφορούσε την ίδρυση των Πρότυπων – Πειραματικών Σχολείων και τη σύνδεσή τους με τα Πανεπιστήμια, τα ΤΕΙ και τους Ερευνητικούς Φορείς. Στο πλαίσιο αυτό αναπτύχθηκαν πολλές συνέργειες και ξεκίνησε η λειτουργία πολλών καινοτόμων προγραμμάτων τα οποία σταμάτησαν όμως μετά την δραματική υποβάθμιση αυτών των σχολείων την τελευταία τριετία. Η δεύτερη πρωτοβουλία αφορούσε το σχέδιο νόμου για το Νέο Τεχνολογικό Λύκειο το οποίο προέβλεπε τη δυνατότητα σύναψης προγραμματικών συμβάσεων και συμβάσεων συνεργασίας των νέων Τεχνολογικών Λυκείων με Πανεπιστήμια, ΤΕΙ, Ερευνητικούς Φορείς, Νομικά Πρόσωπα του δημόσιου τομέα αλλά και φυσικά και νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα. Το καινοτόμο αυτό σχέδιο νόμου ποτέ δεν έγινε νόμος του κράτους και η σημαντική πρόβλεψη που προαναφέραμε ποτέ δεν ενσωματώθηκε στις μετέπειτα μεταρρυθμίσεις της ΤΕΕ.

Για μας στην ΠΡΩΠΑΙΔΕΙΑ αποτελεί βασικό ζήτημα για την ουσιαστική αναβάθμιση του εκπαιδευτικού μας συστήματος το σπάσιμο των στεγανών μεταξύ των βαθμίδων του και η ανάπτυξη ευρέος φάσματος συνεργειών που μπορεί να βοηθήσουν αποτελεσματικά στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας και υπηρεσιών που με τη σειρά τους μπορούν να οδηγήσουν στη συνολική ανάπτυξη τόσο των εκπαιδευτικών μονάδων όλου του εκπαιδευτικού φάσματος αλλά και συνολικά στην ανάπτυξη της χώρας.

Στην κατεύθυνση αυτή βασικές μας προτάσεις είναι:

  • Η αναμορφωμένη εκ νέου λειτουργία πρότυπων – πειραματικών σχολείων στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και επαγγελματική εκπαίδευση ως νησίδες καινοτομίας και αριστείας.
  • Η εκ βάθρων αναμόρφωση της τεχνικής – επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στη χώρα μας, τομέας που κατά την άποψή μας πρέπει να αποτελέσει την καρδιά του εκπαιδευτικού μας συστήματος και την ατμομηχανή για την ανάπτυξη της χώρας μας.
  • Η γρήγορη ανάπτυξη και λειτουργία του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων τόσο για το τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα όσο και για την μη τυπική και άτυπη μάθηση μέσω της ανάπτυξης ενός αξιόπιστου και αποτελεσματικού συστήματος πιστοποίησης και αναγνώρισης προσόντων.

Στόχος μας ένα ανοιχτό, αποτελεσματικό και ευέλικτο εκπαιδευτικό σύστημα από το νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο και το ΤΕΙ, ένα σύστημα που αξιοποιεί στο μέγιστο βαθμό διαθέσιμους πόρους και ανθρώπινο δυναμικό στην κατεύθυνση της συνολικής και όχι αποσπασματικής προόδου και εξέλιξής του.

 

Δελτίο Τύπου (pdf)

Share